علائم و درمان اختلال شخصیت پارانوئید【سال1403】✅
ما قصد داریم در این مقاله شما عزیزان را با علائم و درمان اختلال شخصیت پارانوئید آشنا کنیم تا در صورت نیاز از آن ها استفاده کنید. اختلال شخصیت پارانوئید نوعی اختلال روانی است که بدون دلیل و شواهد کافی علائمی مانند بی اعتمادی و سوء ظن به دیگران را نشان می دهد. افراد مبتلا به PPD همیشه به اطرافیان خود شک و تردید داشته و بر این باورند که دیگران دائماً سعی در تحقیر، آزار یا تهدید آن ها دارند. ممنون می شویم ما را تا پایان این مقاله همراهی کنید.
اختلال شخصیت پارانوئید چیست؟
پارانوئید در واقع نوعی احساس است که در آن فرد فکر می کند که توسط دیگران تهدید یا در معرض خطر است یا ادعا می کند که علیه آن ها رفتار و صحبت می شود. پارانوئید ممکن است برای همه در یک مقطع زمانی مشخصی رخ دهد اما اگر شدت آن زیاد باشد یا اغلب اتفاق بیافتد، می تواند باعث رنجش و نگرانی افراد شود و در نهایت نشان دهنده یک اختلال مانند اختلال پارانوئید باشد.
اختلال پارانوئید نوعی تفکر بر گرفته از اضطراب و استرس در افراد است. اضطراب می تواند باعث پارانوئید شود و بر آن چه شما را دچار اختلال پارانوئید می کند و مدت زمانی که احساس پارانوئید می کنید، تاثیر بگذارد. این افکار همچنین می توانند فرد را مضطرب کند و در چرخه اضطراب و افکار پارانوئیدی به دام بیندازند. طبیعی و منطقی است که افراد گاهی اوقات احساس اضطراب کنند، مثلاً وقتی یک رابطه به پایان می رسد یا شغل خود را از دست می دهند و حتی زمانی که در جمع هستند، ممکن است احساس کنند دیگران آن ها را به خاطر طرز لباس پوشیدن یا رفتارشان قضاوت می کنند.
همه ما هر از گاهی این افکار را داریم، اما فقط به این دلیل که نگران صحبت دیگران هستید، به این معنی نیست که شما دارای اختلال پارانوئید می باشید و بیمار محسوب می شوید. اگر نگران این هستید که افکار تان پارانوئید هستند، ممکن است شما به جای اختلال پارانوئید از اضطراب و استرس رنج می برید. این اختلال یکی از انواع اختلالات شخصیت است که آن را در دسته اختلالات خوشه الف یا اختلالات شخصیت غیرطبیعی قرار می دهد و و افراد دارای اختلال پارانوئید افکار یا رفتارهای غیرعادی دارند. باید بدانید که افراد مبتلا به پارانوئید برخلاف اسکیزوفرنی، اختلال اسکیزوافکتیو و دوره های شیدایی شدید اختلال دوقطبی، هذیان یا توهم ندارند.
پزشکان این وضعیت را به عنوان باورهای نادرست مداوم که توسط عمل یا شواهد تایید نمی شود، توصیف می کنند. افراد مبتلا به این اختلال می گویند که دیگران غیر قابل اعتماد هستند و می توانند به آن ها آسیب برسانند و کسانی که با این بیماران زندگی می کنند معمولاً توهین، مشکلات روحی و در برخی موارد صدمات روحی و جسمی را تجربه می کنند که کنترل و درمان این بیماری مستلزم مشاوره تخصصی پزشکی و شرکت در دوره های روان درمانی و دیگر روش های درمانی است. شما عزیزان در صورت نیاز می توانید به بهترین کلینیک روانپزشکی در تهران مراجعه نمایید.
علائم اختلال شخصیت پارانوئید
علائم مختلفی برای افراد مبتلا به اختلال شخصیت پارانوئید بیان شده است که به شرح زیر است:
- آن ها همیشه به تعهد، وفا داری یا قابل اعتماد بودن دیگران شک و تردید دارند و همچنین معتقدند که دیگران از آن ها سوء استفاده کرده یا به آن ها توهین می کنند.
- آن ها نمی خواهند به دیگران اعتماد کنند یا اطلاعات شخصی خود را فاش کنند زیرا می ترسند علیه آن ها سوء استفاده شده و همچنین آن ها را فریب دهند.
- افراد دارای اختلال شخصیت پارانوئید همیشه در دل خود کینه دارند.
- آن ها بیش از حد حساس هستند و بسیار کم انتقاد را می پذیرند.
- آن ها معتقد هستند که معانی پنهان را در اظهارات یا نگاه های معمولی دیگران می توانند متوجه بشوند.
- آن ها فکر می کنند که دیگران به شخصیت و روحیه آن ها توهین و حمله می کنند، در حالی که دیگران چنین فکر نمی کنند.
- آن ها بدون دلیل منطقی همیشه به همسر یا شریک عاشقانه خود شک می کنند و آن ها را محکوم به خیانت می کنند.
- آن ها در روابط خود با دیگران سرد و خصمانه هستند و برای جلوگیری از خیانت می توانند کنترل و حسادت کنند.
- آن ها با این باور که همیشه تصمیم و افکار شان درست است، نقش یا تقصیر خود را در مشکلات و مسائل مهم زندگی نمی بینند.
- آن ها بسیار بد اخلاق و لجباز هستند و همیشه باعث دعوا و پریشانی دیگران می شوند.
دلایل ایجاد اختلال شخصیت پارانوئید
دلایل و علل مختلفی وجود دارد برای این که افراد به اختلال شخصیت پارانوئید مبتلا شوند و عبارتند از:
- بی خوابی زیاد: یک شب کم خوابی باعث ایجاد افکار پارانوئیدی نمی شود، اما اگر اغلب کم خواب هستید، این کمبود خواب می تواند به تدریج شروع به ایجاد افکار منفی کند و حتی زمانی که احساس می کنید دیگران علیه شما صحبت و رفتار می کنند، می تواند ظاهر شود، حتی اگر آن طور که همیشه رفتار می کنند، باشند. کم خوابی طولانی مدت حتی می تواند باعث شود چیزهایی را ببینید و بشنوید که وجود ندارند و خوابیدن 8 ساعت در شب خوب و صحیح است و پزشکان آن را تایید می کنند.
- فشار و استرس: وقتی استرس و اضطراب در زندگی فرد بیش از پیش افزایش می یابد، ممکن است نسبت به دیگران مشکوک تر شوند. ایجاد اضطراب و استرس لزوماً نباید ناشی از عوامل منفی مانند بیماری یا از دست دادن شغل باشد و مسائل دیگری در این امر دخیل هستند که شما عزیزان برای کاهش استرس خود می توانید اعمالی را انجام دهید که شامل وقت خود را با دوستان نزدیک خود بگذرانید، چیزی برای لبخند زدن و خندیدن پیدا کنید، به اندازه کافی ورزش کنید، مدیتیشن کنید تا ذهن تان پاک شود.
- اختلالات فکری و روانی: داشتن یک اختلال روانی از دیگر مواردی است که می تواند اعتماد به دیگران را دشوار و غیر ممکن کند و باعث اختلال شخصیت پارانوئید شود. اختلالات روانی می تواند باعث ایجاد افکار مخرب و نادرست در مورد افراد شود که منطقی و درست نخواهد بود، مانند آن ها من را دوست ندارند، آن ها به من می خندند یا حتی آن ها علیه من توطئه می کنند. تمرکز روی این افکار می تواند افراد را بیمار کرده و در نهایت اختلال شخصیت پارانوئید به وجود خواهد آمد.
- استفاده مواد مخدر: مصرف مواد مخدر و مواد شیمیایی مانند کوکائین می تواند برخی افراد را برای مدت کوتاهی درگیر اختلال پارانوئید کند که پس از ترک مواد این علائم از بین می رود و فرد می تواند به زندگی عادی خود باز گردد. باید بدانید که سوء مصرف شدید الکل همچنین می تواند در ابتدا باعث ایجاد افکار پارانوئیدی شود و در ادامه منجر به پارانوئید دائمی یا حتی توهم و هذیان در فرد شود و زندگی وی را مختل سازد.
- از دست دادن حافظه: بیماری آلزایمر و دیگر موارد زوال عقل که با افزایش سن نیز بیشتر اتفاق می افتد. آن ها می توانند مغز انسان را به گونه ای تغییر دهند که باعث شود فرد نسبت به دیگران بد بین و متنفر شود.
نحوه رفتار با افراد دارای اختلال شخصیت پارانوئید
افرادی که با بیماران پارانوئید در ارتباط هستند باید به نکات زیر توجه کنند:
- مشارکت در روند درمان: خانواده می تواند نقش بسیاری در آماده سازی فرد برای طی کردن دوره درمان و روند بیماری داشته باشد. مشاوره با بیمار در مورد انتخاب درمان گر مناسب و روش درمانی مطلوب به او این احساس و دلگرمی را می دهد که یک یا چند نفر به سلامت خود اهمیت می دهند و به دنبال سلامت جسمی و روحی فرد بیمار هستند.
- ایجاد اعتماد به پزشک: پزشک با بستگان بیماران پارانوئید صحبت می کند و نکات مهم و لازم را برای مراقبت از این افراد را به آن ها می دهد و به همین دلیل این افراد می توانند با تکیه بر مهارت و رفتار درمان گر، حس اعتماد و پذیرش بیمار را افزایش می دهد.
- مراقبت فیزیکی: برای تاثیر بهتر تمرینات ذهنی داشتن بدنی سالم، پر انرژی و شاداب ضروری است. بهتر است در طول روند درمان بیمار را از الکل و تنباکو دور کنید، با او ورزش کنید و سعی کنید بیمار را از استرس، اضطراب و عوامل تحریک کننده دور نگه دارید. خواب کافی و تغذیه سالم نیز بسیار مهم بوده و افراد بیمار را تا حد زیادی کمک می کند تا روند درمان را به طور کامل طی کنند.
- داشتن آرامش: اطرافیان بیمار از حساسیت ها و نگرانی های مرتبط با این بیماری معمولا هوشیار و آگاه هستند، بنابراین بهتر است از هر چیزی که ممکن است باعث ایجاد احساس ترس و سوء ظن در بیمار شود دوری کرده، ذهن او را در طول درمان درگیر کرده و سعی در حفظ و ایجاد آرامش و امنیت برای او داشته باشند.
روش های درمان اختلال شخصیت پارانوئید
افراد برای درمان اختلال شخصیت پارانوئید خود باید به پزشک متخصص مراجعه نمایند که در این صورت پزشک یکی از روش های زیر را برای درمان پیشنهاد خواهد کرد:
- روان درمانی: این روش عمدتاً برای کنترل علائم بیماری و بهبودی فرد یا برای کنترل بیماری مورد استفاده قرار می گیرد. افراد پارانوئید مشتاقانه و داوطلبانه با روانشناس یا روانپزشک تماس نمی گیرند و به عبارت دیگر تمایلی برای مراجعه به پزشک ندارند و به همین دلیل است که نقش اطرافیان و اعضاء خانواده در ترغیب آن ها به بهره مندی از مشاوره و روان درمانی بسیار مهم و ضروری است.
- دارو درمانی: استفاده از داروهای ضد روان پریشی و ضد اضطراب باعث تسکین و در نهایت بهبود برخی علائم در این بیماران می شود، اما متقاعد کردن این بیماران به مصرف دارو، به ویژه در موارد شدید و اوج بیماری، کار آسانی نیست. باید بدانید که دریافت مشاوره روانشناسی یکی از بهترین راه ها برای مدیریت و کنترل علائم اختلال پارانوئید در بیماران است و به آن ها در روند درمان کمک خواهد کرد.
- بستری شدن در بیمارستان: بیماران پارانوئید شدید ممکن است افکار آسیب رساندن به خود یا دیگران را در سر داشته باشند. در مواردی که این بیماری زندگی فرد را مختل کند و جان او یا دیگران را تهدید کند، ممکن است پزشک اجازه بستری بیمار را برای مدت معینی در بیمارستان و مراقبت تمام وقت از بیمار را تجویز کند.
- سایر روش های درمانی: گاهی پزشکان از تکنیک های دیگری مانند مدیتیشن، سوفرولوژی و کنترل استرس برای درمان بهتر و سریع تر استفاده می کنند. استفاده از این روش ها با کنترل عوامل ایجاد یا تشدید پارانوئید می تواند تا حد زیادی از افکار و رفتارهای مزاحم که دلیل اصلی آن شک به دیگران است جلوگیری کرده و به بیمار در روند بهبود کمک کند. شما عزیزان برای تاثیر بهتر روش های درمانی باید مطالبی در مورد علائم و درمان اختلال شخصیت پارانوئید را بدانید و از آن ها استفاده کنید.
لازم است بدانید که افراد مبتلا به اختلال شخصیت پارانوئید همیشه مراقب و محافظه کار بر خورد می کنند و معتقد هستند که دیگران دائماً در تلاش برای تحقیر، صدمه زدن یا تهدید و توهین به آن ها هستند. این باورها معمولاً بی اساس هستند و به دلیل تردید، بی اعتمادی و ناتوانی در ایجاد روابط نزدیک، در زندگی کاری و شخصی آن ها اختلال ایجاد می کند و زندگی اجتماعی آن ها را به طور چشمگیری محدود می کند.
کلام آخر
محققان هنوز علت دقیق اختلال شخصیت پارانوئید را پیدا نکرده اند اما دلیل آن ممکن است از عوامل محیطی و بیولوژیکی در زندگی افراد بیمار باشد. عدم توجه عاطفی، جسمی و مراقبتی در دوران کودکی نقش بسزایی در بروز این اختلال در نوجوانی و اوایل بزرگسالی خواهد داشت و آینده افراد را تحت تاثیر قرار داده و نابود خواهد کرد که افراد در این صورت باید به پزشک متخصص مراجعه کرده و بیماری خود را درمان نمایند.
از شما عزیزان سپاس گزاریم که ما را تا انتهای این مقاله همراهی کردید، سایت روانشناستو سعی بر این داشته تا شما را با مطالبی در مورد علائم و درمان اختلال شخصیت پارانوئید آشنا کند. امیدواریم مطالب گفته شده برای شما مفید واقع شده باشد، در صورت داشتن هر گونه پیشنهاد و انتقاد می توانید از طریق سایت با ما در میان بگذارید.
